خانواده‌های لجستیکی- بحش دوم
خانواده‌های لجستیکی و معیارها
خانواده‌های لجستیکی مجموعهای از کالاها با ویژگی‌های مشترک همچون وزن، حجم، نیازهای نگهداری و جابه‌جایی هستند. شرکت‌ها می‌توانند اقلام خود را بر اساس معیارهای متنوعی چون فیزیکی (مانند ظرفیت انبار و بهره‌وری) و مالی (از قبیل هزینه‌های انبارداری و حملونقل) دسته‌بندی کنند. برخی معیارها همچون گردش کالا در انبار، شامل هر دو جنبه فیزیکی و مالی می‌شوند.
دست‌آوری و فرآیند سفارش
بارهای واحد، مجموعهای از اقلام فردی هستند که با استفاده از سیستم‌های دسترسی و با کمک تجهیزات مختلف از جمله پالت‌های استاندارد جابه‌جا می‌شوند. انبارداری شامل روش‌های مختلف بندی مانند انبارداری دسته‌ای و قفسه‌های متحرک یا ساکن است. فرآیند سفارش‌گیری به صورت پله‌ای شامل مراحل برداشت، انتخاب، طبقه‌بندی، بسته‌بندی و تجمیع اقلام برای حملونقل میباشد. انتخاب اقلام می‌تواند به صورت دستی یا اتوماتیک بر اساس سیستم‌های مختلف انجام شود و طبقه‌بندی نیز می‌تواند به صورت دستی یا با استفاده از تجهیزات اتوماتیک صورت گیرد.
حمل و نقل
تجمیع مرسولات کوچک به محموله‌های بزرگ می‌تواند منجر به کاهش هزینه‌های حملونقل شود که از طریق سه روش اصلی شامل تجمیع امکانات، تجمیع چندتوقفی، و تجمیع زمانی صورت می‌پذیرد. انواع مختلف حملونقل شامل کشتی‌ها، راه‌آهن، کامیون‌ها، هواپیماها و خطوط لوله هستند که هرکدام توسط ناقلان متفاوتی مدیریت می‌شوند و می‌توانند به صورت ترکیبی مورد استفاده قرار گیرند. معمولاً محموله‌ها در کانتینرهای استانداردیزه شده یا نیمه تریلرها تجمیع می‌شوند که به ویژه برای مسافت‌های طولانی مفید است. محدودیت‌های وزنی و حجمی عوامل تأثیرگذار بر حملونقل بار هستند. استانداردهای بین‌المللی حملونقل کالاها معمولاً مطابق با قوانین اینکوترمز تعیین می‌شوند.
پیکربندی و مدیریت
در کسب‌وکارهای لجستیکی، سیستم‌ها برای کاهش هزینه‌ها و رفع نیازهای مشتریان طراحی می‌شوند، به طوری که با ارتقای خدمات، فروش افزایش می‌یابد و این مزیت نسبت به رقبا را تقویت میکند. با این حال، بهبودهای بیشتر در سطح خدمات فقط به طور محدود فروش را افزایش می‌دهند. سیستم‌های لجستیک به مانند سیستم‌های تولیدی باید به دقت پیکربندی و مدیریت شوند، با استفاده از تکنیک‌های مدیریتی نظیر تعیین مقادیر سفارش اقتصادی و برنامه‌ریزی منابع توزیع که تمرکز بر توزیع کالا از طریق شبکه دارد، نه فقط بر فعالیت‌های درونی. پیکربندی لجستیکی می‌تواند هم در سطح انبار (گره) و هم در سطوح کل شبکه توزیع صورت گیرد.
پیکربندی انبار شامل چالش‌های فنی و اقتصادی مرتبطی چون تعیین ابعاد قفسه‌ها و روش‌های پالتیزه‌کردن، تعداد و نوع سیستم‌های بازیابی، و موقعیت‌دهی سیستم‌های اطفاء حریق است. مهم است که فرآیند پیک‌کردن در تصمیم‌گیری‌های مربوط به پیکربندی و تجهیزات انبار در نظر گرفته شود چرا که تأثیر زیادی بر مدیریت انبار خواهد داشت. در سطح سیستم توزیع، پیکربندی به مکان‌یابی گره‌ها و تخصیص ظرفیت بین آنها مرتبط است و ممکن است برون‌سپاری شود. شبکه‌های توزیع بر اساس تحویل مستقیم، یک سطحی (انبار مرکزی) و دو سطحی (انبار مرکزی و پیرامونی) تعریف می‌شوند. تقسیم موجودی احتیاطی بین انبارها در شبکه‌های چند سطحی، سیستم‌ها را به تأمین‌کننده وابسته یا مستقل تقسیم‌بندی میکند و شامل فرآیندهای حملونقل اولیه و ثانویه از تولیدکننده تا مصرف‌کننده است.
پیکربندی نوین شبکه‌های توزیع می‌تواند از ابتدا انجام شود، اما معمولاً لجستیک‌دانان باید با توجه به فاکتورهای متغیری چون تغییرات تقاضا، نوآوری‌ها، فرصت‌های برون‌سپاری، تغییرات سیاست‌های دولتی، نوآوری‌های حملونقل، قوانین جدید و در دسترس بودن فناوری‌های پشتیبانی، شبکه‌های توزیع موجود را بازسازی کنند. پس از راه‌اندازی سیستم لجستیک، اتخاذ تصمیم‌های تاکتیکی شروع می‌شود که شامل مدیریت ظرفیت‌ها و ضوابط و شرایط خاص به‌کارگیری تجهیزات می‌شود. لجستیک‌دانان در سطح انبار باید در مورد چیدمان کالاها روی قفسه‌ها و انتخاب روش‌های مختلف ذخیره‌سازی تصمیم بگیرند. در سطح شبکه توزیع، توجه به مدیریت موجودی و بهینه‌سازی مسیرهای تحویل اهمیت دارد. علاوه بر این، لجستیک‌دانان باید ممکن است با جریان‌های معکوس، یعنی بازگشت کالا به عقب نیز، که می‌تواند به دلایل مختلفی مانند برگشت محصولات ایجاد شود، مدیریت کنند.
سیستم مدیریت و کنترل انبار
هرچند سیستم‌های مدیریت انبار (WMS) و سیستم‌های کنترل انبار (WCS) دارای وظایف مشترکی هستند، اما تفاوت‌های کلیدی نیز میان آنها وجود دارد. WMS برای پیش‌بینی و برنامه‌ریزی فعالیت‌های انبار استفاده می‌شود و بر اساس داده‌های آماری عمل میکند، درحالی‌که WCS رویکردی متمرکز بر زمان واقعی داشته و در لحظه کارمندان را برای اتمام وظایف هدایت میکند. با اتحاد و همکاری این دو سیستم، می‌توان چالش‌های پیش‌رو در انبار داری را برطرف ساخت و کارایی انبار یا مراکز توزیع را بهبود بخشید.
برون‌سپاری لجستیک
برون‌سپاری لجستیک به همکاری طولانی‌مدت یک شرکت با ارائه‌دهنده‌ی خدمات لجستیک (LSP) می‌پردازد که فراتر از خدمات ابتدایی، خدمات سفارشی و متنوعی ارائه می‌دهد و جنبه‌ی استراتژیک دارد. در این ساختار، برون‌سپاری می‌تواند به صورت جزئی، شامل قراردادهای کوتاه مدت برای خدمات خاص، تاسیس شرکت‌های فرعی، یا ایجاد شراکت‌های مشترک باشد.
لجستیک 3PL از خدمات شرکت‌های خارجی برای اجرای فعالیت‌های لجستیکی استفاده میکند که قبلاً درون‌سازمانی انجام می‌شدند. این شرکت‌ها نه تنها خدمات اجرایی بلکه هماهنگی زنجیره تامین را نیز ارائه داده و مزایای رقابتی ایجاد می‌کنند، و یک سطح جدید از برون‌سپاری را معرفی کرده‌اند.
ارائه دهنده لجستیک 4PL، که ابتدا توسط شرکت مشاوره‌ی اندرسون تعریف شد، کسب‌وکارهای خود و دیگران را برای طراحی و پیاده‌سازی راه‌حل‌های جامع برای زنجیره تامین به کار می‌گیرد. در حالی که یک 3PL بر وظایف خاصی تمرکز دارد، 4PL کل فرآیند را مدیریت میکند و حکم یک پیمانکار عمومی را دارد که سایر ارائه‌دهندگان لجستیکی را برای مشتری مدیریت میکند.
اتحادهای افقی بین ارائه‌دهندگان خدمات لجستیکی
اتحادیه‌های تجاری افقی میان شرکت‌های لجستیکی، به منظور همکاری میان رقبا تشکیل می‌شود که از این طریق به منابع و دانش مشترک دست می‌یابند. این اتحادها فرصت‌هایی برای استفاده از منابع ملموس، نظیر توسعه شبکه‌های حملونقل و زیربناهای انبارداری، و منابع ناملموس مانند تخصص و اطلاعات، که می‌توانند به نوآوری منجر شوند، فراهم می‌آورند.
اتوماسیون لجستیک
اتوماسیون لجستیک به کارگیری فناوری‌های نرم‌افزاری و سخت‌افزاری خودکار برای افزایش کارایی در عملیات انبارداری و مدیریت زنجیره تأمین است. این شامل استفاده از سیستم‌های پیشرفته برای برنامه‌ریزی و اجرای فرایندهای لجستیک می‌شود. ماشین‌آلات صنعتی به‌کمک فناوری‌های شناسایی مثل بارکد و RFID قادر به تشخیص محصولات و تسهیل فرایندهای انبارداری هستند.
حرفه و سازمان‌های لجستیک
لجستیک‌دان‌ها افراد حرفه‌ای و متخصص در زمینه‌ی لجستیک هستند که اغلب از انجمن‌های حرفه‌ای گواهی‌نامه دریافت می‌کنند. این افراد ممکن است در شرکت‌های تخصصی لجستیکی یا در بخش‌های لجستیک سایر مؤسسات کار کنند. حوزه‌ی کاری لجستیک‌دانان می‌تواند از تدارکات گرفته تا تولید، توزیع و دفع کالا امتداد داشته باشد و فرصت‌های شغلی متنوعی را به وجود آورد. با پیشرفت صنعت، گروه‌های لجستیک طرف چهارم که به عنوان مشاوران عمل کرده و خدمات لجستیک ارائه می‌دهند رو به رشد است. دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزشی مختلفی برنامه‌های متمرکز بر لجستیک را در مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد ارائه می‌دهند که می‌توان به دانشگاه لجستیک کوهنه در آلمان اشاره کرد. انستیتوی چارترشده لجستیک و حمل و نقل (CILT)، مؤسسه‌ای بین‌المللی در بریتانیا، گواهی‌نامه‌های مدیریتی در زمینه لجستیک ارائه می‌دهد و امکانات آموزشی را در سراسر دنیا فراهم میکند. انستیتو جهانی لجستیک به عنوان یک اندیشکده عمل میکند و توجه ویژه‌ای به لجستیک بین‌المللی دریایی دارد. همچنین، انجمن بین‌المللی لجستیک‌دان‌های بهداشت عمومی (IAPHL) به ارتقاء دانش حرفه‌ای در بین مدیران زنجیره تأمین و لجستیک بهداشت عمومی می‌پردازد.
مسئله کلیدی صنعت لجستیک
پایداری زیست‌محیطی به یک دغدغه مهم در صنعت لجستیک تبدیل شده است، به‌ویژه از آنجایی که بخش حملونقل سهم بزرگی در انتشار گازهای گلخانه‌ای دارد. شرکت‌های لجستیک به دنبال راه‌هایی برای کاهش تأثیرات محیط‌زیستی خود هستند که شامل توسعه استفاده از سوخت‌های جایگزین مانند خودروهای الکتریکی و هیدروژنی و استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر می‌شود.
موزه‌های لجستیکی
سراسر جهان میزبان موزه‌هایی است که لجستیک عملیاتی را به نمایش می‌گذارند، از جمله حملونقل، گمرک و بسته‌بندی. ولی تعداد معدودی از این موزه‌ها به طور خاص به بخش‌های عمومی یا نظامی لجستیک اختصاص دارند:
لجستیک عمومی
- موزه لجستیک در سنت پترزبورگ، روسیه
- موزه لجستیک در توکیو، ژاپن
- موزه لجستیک دانشگاه ووزی پکن، چین
لجستیک نظامی
- موزه نیروهای لجستیک سلطنتی در همپشایر، انگلستان
- موزه لجستیک نیروهای مسلح کانادا در مونترال، کبک
- موزه لجستیک در هانوی، ویتنام
پیشنهاد میکنیم قبل از هر چیز بحش دوم مقاله لجستیک را نیز بررسی و مطالعه بفرمایید.
منبع: